Duurzaam leven

Het klimaat verandert te snel en dat zorgt voor problemen. Duurzaam leven is daarom belangrijker dan ooit. Dit houdt in dat je samen in actie komt en hoop houdt voor de toekomst. Hieronder lees je waarom het belangrijk is om duurzaam te leven, wat de invloed is op je mentale gezondheid en hoe je duurzaam kunt leven.

Waarom is duurzaam leven belangrijk?

Het klimaat verandert altijd. Er is bijvoorbeeld een tijd geweest dat het warmer was. Of dat het juist veel kouder was, zoals in de IJstijd.

Maar de manier waarop het klimaat nu verandert is anders dan vroeger. Het klimaat verandert namelijk te snel. Dat komt onder andere door de uitstoot van allerlei gassen die slecht zijn voor het klimaat. En daar kunnen wij als mens een grote invloed op hebben.

Door klimaatverandering warmt de aarde op, verdwijnen sommige planten en dieren en krijgen we te maken met extreme weersomstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan hittegolven, droogte, stormen en overstromingen. Dit heeft negatieve gevolgen voor het klimaat en de omgeving waarin je leeft.

De mens heeft dus een grote invloed op de snelheid waarmee het klimaat verandert. Dit betekent dat we zelf de negatieve gevolgen van de snelle klimaatverandering kunnen verminderen. Dat doen we door duurzaam te leven.

Wat betekent duurzaam leven?

Duurzaam leven houdt in dat je bewuste keuzes maakt, waarbij je zoveel mogelijk rekening houdt met het klimaat. Hierdoor kan de natuur zich goed herstellen. Toekomstige generaties, dieren en planten kunnen zo op een goede manier blijven leven.

Duurzaam leven is goed voor de mentale gezondheid

Duurzaam leven is goed voor de mentale gezondheid. Het vermindert negatieve gevoelens, zoals verdriet, angst en je zorgen over het klimaat. Ook zorgt het voor meer optimisme en zingeving. Daarnaast brengt het mensen bij elkaar. Je hebt het gevoel dat je bij elkaar hoort.

Wat kan ik doen om duurzamer te leven?

We beschrijven hieronder de 3 belangrijkste manieren om duurzaam te leven. Dit zijn: in actie komen, dit samen doen en hoop houden voor de toekomst.

1. Kom in actie

In actie komen kan op elk gebied. Bijvoorbeeld in huis of op het werk. Met kleine acties (beginnen) maak je al een verschil. Ook zorgen kleine acties ervoor dat het onderdeel wordt van een nieuwe gewoonte.

Lees hieronder hoe je in actie komt en doe wat bij jou past. Wil je meer tips? Neem dan een kijkje op de website van Samen Sneller Duurzaam.

Koop minder en vraag jezelf af of je het echt nodig hebt voordat je het koopt.
Als je iets echt nodig hebt, kijk dan of je het misschien kan lenen, delen, ruilen of huren. Verschillende websites, buurtapps en sociale netwerken helpen je daarbij. Hier vind je een overzicht.
Ga voor spullen die beter zijn voor het milieu. Kijk hiervoor naar het keurmerk of een groen label. Via de Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal zie je of het product een duurzame keuze is. Bedenk ook of wat je koopt voor een langere tijd mee kan gaan.
Is er iets kapot? Je hoeft het misschien niet opnieuw te kopen. Bekijk de garantietermijn en/of laat het repareren.
Jarig? Geef of vraag een groen cadeau. De Groene Cadeauwijzer helpt je hierbij. Of kies voor een ervaring.

Verspil zo min mogelijk voedsel. Koop alleen producten die je echt nodig hebt, kook alleen wat je op gaat eten en bewaar eten op de juiste manier. De Bewaarwijzer is hiervoor een handig hulpmiddel.
Kies voor lokale producten en producten uit het seizoen. Lokale producten uit Nederland of uit je eigen streek worden over een kortere afstand vervoerd. Hierdoor komen er minder gassen vrij die slecht zijn voor het klimaat. Maar houd hierbij ook rekening met het seizoen, want niet altijd is een product uit Nederland het meest duurzaam. Wanneer je een lokaal product uit het seizoen koopt, maak je de beste duurzame keuze. Meer informatie hierover vind je op de website van Natuur & Milieu.
Eet wat vaker vegetarisch. Dierlijke producten, zoals vlees en zuivel, hebben een grote invloed op het milieu. Plantaardige producten zijn over het algemeen beter voor het milieu. Lees bij het Voedingscentrum meer informatie over plantaardig eten.
Kies voor producten met een (biologisch) keurmerk. Een keurmerk laat zien dat het product is gemaakt met extra aandacht voor mens, dier en milieu. Gebruik hiervoor de Keurmerkenwijzer van Milieu Centraal.

Verbeter de isolatie van je huis. Hierdoor hoef je minder vaak de verwarming of airco aan te zetten en bespaar je energie. Isolatie van je huis kan op verschillende manieren. Denk bijvoorbeeld aan het isoleren van de vloer, deuren, muren, ramen of het dak. Meer informatie over isolatie (en subsidies) vind je bij de Rijksoverheid en Milieu Centraal.
Zet de verwarming een graadje lager. ‘s Nachts en als je weg bent, kan de verwarming op 15 graden.
Bespaar warm water met bijvoorbeeld een waterbesparende douchekop en door minder lang te douchen.
Ga voor groene stroom (zoals zonne- en windenergie). Leg bijvoorbeeld zonnepanelen op je dak of kies voor een energiebedrijf dat duurzaam is. Meer tips voor groene stroom lees je bij Milieu Centraal.
Kies voor duurzame verlichting en ga er slim mee om. Vervang gloeilampen door zuinige ledlampen, gebruik een timer-stopcontact en ga voor verlichting met sensoren, zodat de lampen uit gaan als er geen beweging is.
Met een energiemeter kom je erachter hoeveel energie je apparaten gebruiken. Bekijk of je sommige apparaten minder kunt gebruiken. Of misschien wel beter kunt vervangen voor een duurzamer apparaat.

Maak je bedrijf duurzamer door het te isoleren en door slimmer om te gaan met energieverbruik. Tips hiervoor vind je bij ‘duurzaam in huis’.
Zorg voor duidelijke regels. Dit maakt het voor mensen duidelijk wat ze (samen) kunnen doen. Denk aan de lampen uitzetten en de verwarming lager zetten als je weggaat. Uiteindelijk wordt het onderdeel van een gewoonte.
Verspil zo min mogelijk voedsel, vervang plastic bekertjes door herbruikbare bekers (zoals een eigen koffiemok) en zorg voor duurzame maaltijden.
Zet aparte bakken neer voor papier, plastic, GFT en restafval zodat afval scheiden makkelijker wordt.
Werk je met een desktop, laptop, tablet of werktelefoon? Ga voor de meest zuinige keuze. Bespaar energie door de helderheid van het beeldscherm zo laag mogelijk te zetten. Gebruik je het apparaat even niet? Zet je wifi en bluetooth uit, sluit programma’s af of zet het op slaap- of sluimerstand. Meer informatie over duurzaam omgaan met een desktop, laptop of tablet vind je hier.
Ga samen met je collega’s in één auto naar werk. Of kies voor de fiets of het openbaar vervoer in plaats van de auto. Als het mogelijk is, werk dan af en toe een dag thuis zodat je niet hoeft te reizen.
Zorg voor milieubewuste middelen en kantoorartikelen, zoals duurzame notitieblokjes. Probeer ook zoveel mogelijk te delen voordat je iets opnieuw koopt. Gebruik bijvoorbeeld een deelkast. Kijk ook of je bepaalde dingen opnieuw kunt hergebruiken of recyclen.
Verspil zo min mogelijk papier door dubbelzijdig te printen, te kiezen voor gerecycled papier, door whiteboards te gebruiken of door informatie online te versturen.
Maakt je bedrijf producten? Kijk of je minder grondstoffen kunt gebruiken. Of misschien kun je je onderdelen of producten hergebruiken en recyclen. En wees open en eerlijk naar de eindgebruiker toe.

Vliegen is het meest slecht voor het milieu. Vlieg daarom zo min mogelijk. Kies liever voor een internationale trein of touringcar.
Ga vaker met de fiets. Dit is goed voor het milieu én voor je gezondheid!
Moet je wat verder reizen? Ga dan met het openbaar vervoer in plaats van de auto.
Toch met de auto? Kies dan voor een elektrische auto of (elektrische) deelauto. Wist je dat je subsidie krijgt voor een elektrische auto? Lees hier meer over bij Milieu Centraal.

Als je bovenstaande tips toepast, heeft dit een directe invloed op het klimaat. In actie komen kan ook op andere manieren, ook al zie je de invloed niet meteen terug. Denk bijvoorbeeld aan:

Kiezen voor een duurzame energieleverancier. Op de website van Greenpeace lees je wie de groenste energieleveranciers zijn.
Betrokken zijn bij een milieuorganisatie
Kiezen voor duurzame bank. Lees op de website van Milieudefensie meer informatie over hoe duurzaam jouw bank is. En hoe je overstapt naar een duurzame bank.
Kiezen voor een zorgverzekering die duurzaamheid belangrijk vindt. Bekijk bij de Consumentenbond hoe duurzaam jouw zorgverzekeraar is.

2. Doe het samen

Ons gedrag wordt sterk beïnvloed door wat andere mensen doen en wat ze van ons verwachten. Dus: als jij duurzaam leeft, inspireer én motiveer je een ander om ook duurzaam te leven.

Hieronder lees je enkele tips om samen duurzaam te leven.

Betrek een ander er (letterlijk) bij. Ruil bijvoorbeeld spullen die je niet meer nodig hebt met een ander, vraag in de buurt of er interesse is voor zonnepanelen, houd een schoonmaakactie in de buurt en reis samen.
Leer van elkaar, blijf nieuwsgierig en sta open voor de ideeën en meningen van anderen. Kinderen en jongeren leren bijvoorbeeld van ouderen. Maar andersom geldt hetzelfde: ouderen leren ook veel van kinderen. Het gaat dus om een wisselwerking, blijkt uit de studie van het NJi. Ga ook af en toe het gesprek aan te gaan met iemand anders buiten je eigen netwerk. Dit zorgt voor inspiratie.
Maak duurzaam gedrag aantrekkelijk voor jezelf en anderen. Sommige mensen vinden het heel belangrijk om goed voor anderen en de natuur te zorgen. Maar er zijn ook mensen die dat minder hebben. Vaak kiezen zij alleen voor duurzame opties als die net zo makkelijk, leuk en goedkoop zijn als niet-duurzame opties. Motiveer anderen om duurzame keuzes te maken, door te kijken naar wat zij belangrijk vinden. Vinden zij bijvoorbeeld kleding leuk? Wijs hen dan op tweedehands opties. Meer hierover lees je in het artikel van Klimaat Helpdesk.
Ga samen de natuur in. Bezoek bijvoorbeeld samen Tiny Forests of maak een wandeling in het bos. Uit de studie van het NJi blijkt dat mensen die meer kennismaken met de natuur, zich er meer mee bezighouden. Dit kan ervoor zorgen dat ze sneller in actie komen. Ook is het goed voor de mentale gezondheid om in de natuur te zijn. Verschillende zorgaanbieders ondersteunen dit met ‘De Groene GGZ’. Dit betekent dat de natuur wordt ingezet bij de behandeling.

3. Houd hoop voor de toekomst

Het is niet altijd even makkelijk om hoop te houden. Je ziet en hoort bijvoorbeeld veel negatieve berichten in het nieuws over klimaatverandering. Toch is het belangrijk om hoop te blijven houden.

Hieronder vind je 5 tips om hoop te blijven houden:

Kom in actie (zie punt 1) en richt je op de oplossingen die er al zijn.
Lees of luister naar positieve berichten die gaan over het klimaat. Een voorbeeld hiervan is de postcast Hopecast van Jane Goodall. Of volg organisaties die al veel mooie dingen hebben gedaan voor het klimaat, zoals Greenpeace, het WWF en het  Jane Goodall instituut Nederland.
Leer van elkaar, blijf nieuwsgierig en sta open voor de ideeën en meningen van anderen.
Kijk naar het resultaat van de acties die je al hebt uitgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan de vermindering van je afval en energie- en gasverbruik. De oefening ‘Drie positieve dingen’ helpt je om in te zien wat je al bereikt hebt en om positief te blijven.
Bedenk ook dat acties niet altijd meteen zichtbaar hoeven te zijn. Meehelpen aan een groter doel hoort bij de samenleving en zorgt voor zingeving.

Zorg ook voor voldoende ontspanning

Misschien doe je al veel op het gebied van duurzaam leven. Of je bent je erg bewust van het probleem van klimaatverandering. Als je er veel stress van krijgt, helpt het om er soms juist even niet mee bezig te zijn. Dit doe je door te ontspannen.

Ontspannen kan op verschillende manieren. Je kan bijvoorbeeld lekker de natuur ingaan, even minder het nieuws volgen, een boek lezen of bezig zijn met je hobby’s. Meer over ontspanning lees je hier.

Meer informatie over duurzaam leven

Wil je meer weten over duurzaam leven? Bel (0900-1994, 10ct. per minuut), chat of mail dan met deskundige medewerkers van Mentaal Vitaal. We kunnen je ook (gratis) terugbellen.

Wil je bovenstaande informatie gebruiken voor jouw website of voor een ander doel? Benoem dan Mentaal Vitaal en verwijs naar deze pagina. Het kopiëren van deze informatie is niet toegestaan, maar wij bespreken graag samen op welke manier je deze informatie wel mag gebruiken. Neem hiervoor contact op met [email protected]