Kraambedpsychose: wat je moet weten
Sommige vrouwen krijgen kort na de bevalling een kraambedpsychose. Het gaat om ongeveer 1 tot 2 op de 1.000 vrouwen. Bij een kraambedpsychose is professionele hulp erg belangrijk.
Hieronder lees je alles over kraambedpsychose: wat het is, de symptomen en oorzaken. Ook lees je wat je kunt doen bij een kraambedpsychose.
Heb je een vraag? Neem dan contact met ons op
Snel naar:
Wat is een kraambedpsychose?
Een kraambedpsychose is een psychose die vrouwen na de bevalling kunnen krijgen. Andere namen voor een kraambedpsychose zijn zwangerschap psychose, postpartum psychose, postnatale psychose en puerperale psychose.
Deze vorm van een psychose lijkt op een gewone psychose. Het verschil is dat deze psychose na de bevalling ontstaat. Bij een kraambedpsychose gaat het om een psychose binnen de eerste zes weken van de bevalling.

Wat zijn symptomen van een kraambedpsychose?
Vaak zijn er al eerste signalen van een kraambedpsychose. Een voorbeeld hiervan is wisselende stemmingen: het ene moment ben je vrolijk en heb je veel energie, het andere moment ben je verdrietig, boos of angstig. Ook kan het zijn dat je slecht slaapt en prikkelbaar bent.
Daarna kunnen deze symptomen overgaan in deze symptomen:
- Je raakt in de war en weet niet goed waar je bent of wat er gebeurt
- Je hebt periodes van extreme drukte en energie (manie) of juist somberheid (depressie)
- Je verliest contact met de werkelijkheid: je weet niet meer wat echt is en wat niet
- Je ziet, hoort of voelt dingen die er niet echt zijn. Dit zijn hallucinaties.
- Je hebt gedachten die niet kloppen met de werkelijkheid. Dit zijn wanen.
Belangrijk: Het kan dat je jezelf of een bekende in de beschrijving van kenmerken herkent. Dit betekent niet meteen dat je kunt spreken van een psychische aandoening. Wat je opvalt kan ook horen bij iemands karaktertrekken, temperament, gewoontes of omstandigheden.
🍀 Wil je informatie, advies of ondersteuning?
Of weet je niet goed welke hulp bij je past? De medewerkers van Mentaal Vitaal denken graag met je mee. Je kunt (anoniem) je vraag stellen per telefoon (0900-1994, 10ct per minuut), chat of mail.
Wat zijn oorzaken van een kraambedpsychose?
Het is nog niet duidelijk wat precies de oorzaken van een kraambedpsychose zijn. Onderzoekers denken dat verschillende veranderingen in het lichaam meespelen, zoals:
- Hormonen die sterk kunnen wisselen na de bevalling
- Veranderingen in het afweersysteem
- Een ander slaap-waakritme. Met een pasgeboren baby slaap je vaak weinig en onregelmatig.
Ook dit kunnen oorzaken van een kraambedpsychose zijn:
- Traumatische gebeurtenissen die je hebt meegemaakt
- Het gebruik van drugs
- Erfelijke factoren: een (kraambed)psychose komt dan in je familie voor
Oorzaken van een kraambedpsychose verschillen per persoon.
Wanneer heb je meer kans op een kraambedpsychose?
Sommige vrouwen hebben meer kans op een kraambedpsychose. Dat betekent niet dat zij deze klachten ook echt krijgen. Dit zijn dingen die de kans kunnen vergroten:
Vrouwen met een bipolaire stoornis hebben een grotere kans om een kraambedpsychose te krijgen. Dat geldt ook voor vrouwen die een stemmingsstoornis (zoals een depressie) hebben én daarnaast al eens een psychose hebben gehad.
Vrouwen jonger dan 20 jaar en tussen de 30 en 34 jaar hebben een grotere kans op een kraambedpsychose.
De kans op een kraambedpsychose is groter bij de eerste bevalling. Ook problemen zoals een infectie of een hoge bloeddrukziekte (pre-eclampsie) kunnen meespelen bij het ontstaan van een kraambedpsychose.
Wat kun je doen tegen een kraambedpsychose?
Je kunt op verschillende plekken hulp krijgen als je gevoelig bent voor een kraambedpsychose, of als je de eerste signalen merkt. Ook zijn er dingen die je zelf kunt doen.
Een POP-poli is een speciale polikliniek in het ziekenhuis voor vrouwen met psychische klachten rond hun zwangerschap. Het team van een POP-poli bestaat vaak uit een psychiater, gynaecoloog en kinderarts.
Je kunt bij een POP-poli terecht als je een kinderwens hebt, zwanger bent of net bevallen bent, en daarnaast psychische klachten hebt. Bij een POP-poli maak je een plan dat past bij jouw situatie.
Meer informatie over de POP-poli lees je op de website van het ziekenhuis bij jou in de buurt.
Een signaleringsplan maak je als je eerder een psychose hebt gehad. Of als je weet dat je er gevoelig voor bent. Het plan maak je samen met een arts of bij de POP-poli vóór of tijdens de zwangerschap.
Een signaleringsplan helpt je om een psychose te voorkomen. In het plan staat:
– Wat bij jou de eerste klachten van een psychose kunnen zijn
– Waardoor bij jou een psychose kan beginnen
– Wat jij en de mensen om je heen dan kunnen doen
Als je een grotere kans hebt op een kraambedpsychose, kan het verstandig zijn om na de bevalling wat langer in het ziekenhuis te blijven. Dit heet een klinisch kraambed. Je blijft samen met je baby een paar dagen op de kraamafdeling. Artsen en verpleegkundigen kijken deze dagen hoe het met je gaat.
Meestal bespreek je tijdens de zwangerschap of een klinisch kraambed nodig is.
Maak je je zorgen over somberheid of andere klachten na de bevalling? Geef dit aan bij zorgverleners. Vraag om een doorverwijzing naar een specialist, zoals een psycholoog of psychiater.
Wat kun je doen bij een kraambedpsychose?
Het is heel belangrijk dat je bij een kraambedpsychose direct hulp zoekt. Bel je huisarts, verloskundige of de spoedzorg.
Opname in het ziekenhuis
Meestal word je bij een kraambedpsychose opgenomen in het ziekenhuis. Vaak verblijf je op een ‘moeder-baby unit’. Daar krijg je professionele begeleiding.
Omdat het na de bevalling belangrijk is om een band met de baby op te bouwen, verblijf je daar samen met de baby. Er is veel aandacht voor jullie band, contact en veiligheid. Samen met familie en de zorgverleners kijken jullie wat het beste is voor het herstel en het zorgen voor je baby.
Hoe gaat het verder na een kraambedpsychose?
Als je een kraambedpsychose hebt gehad, heb je tijd en aandacht nodig voor het herstel. Je blijft onder controle bij een psychiater, je huisarts en soms de POP-poli in het ziekenhuis. Ook als jouw kraambedpsychose al voorbij is.
Deze tips kunnen je ook verder helpen:
- Neem de tijd voor je herstel. Herstel duurt meestal enkele weken tot maanden.
- Zorg voor psychologische ondersteuning, bijvoorbeeld bij een psycholoog. Je praat dan over wat je hebt meegemaakt. Ook leer je je emoties te verwerken.
- Zoek contact met anderen die ook een kraambedpsychose hebben gehad (lotgenotencontact). Het kan heel fijn zijn om ervaringen uit te wisselen. Bij Stichting MeMam kun je terecht voor lotgenotencontact.
- Maak samen met een arts en familie een plan voor als je weer opnieuw klachten krijgt. Dan weet je meteen wat je kunt doen.
- Zoek steun bij familie of vrienden. Erover praten helpt enorm voor jouw herstel. Ook kunnen ze meedenken over praktische zaken, zoals zorg voor de baby, en het plannen van afspraken of rustmomenten.
Meer informatie over (kraambed)psychose:
- Psychosenet.nl: https://www.psychosenet.nl/psychose/tips-bij-psychose/kraambedpsychose/
- Deverloskundige.nl: https://deverloskundige.nl/themas/na-de-bevalling/geestelijke-klachten-na-de-bevalling/kraambedpsychose
- Thuisarts.nl: https://www.thuisarts.nl/psychose
- Erasmusmc.nl: https://www.erasmusmc.nl/nl-nl/patientenfolders/postpartum-psychose-fldr-6kmd1726697942zfnf
Bronnen:
- De Verloskundige. (z.d.). Kraambedpsychose. https://deverloskundige.nl/themas/na-de-bevalling/geestelijke-klachten-na-de-bevalling/kraambedpsychose
- Trimbos-instituut. (z.d.). Zwangerschap en psychose. Trimbos-instituut. https://www.trimbos.nl/kennis/mentale-gezondheid-preventie/expertisecentrum-mentale-gezondheid/mentale-gezondheid-en-zwangerschap/zwangerschap-angst-en-stress/